صفات الشیعة (کتاب)

صفات الشیعة
اطلاعات کتاب
نویسنده شیخ صدوق
موضوع اخلاق
سبک روایی
زبان عربی
اطلاعات نشر
ناشر اعلمی
تاریخ نشر ۱۳۶۲ ش

صِفاتُ الشّیعَة کتابی روایی درباره ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری شیعیان اثر شیخ صدوق، (متوفای ۳۸۱ق). مؤلف در این کتاب از صفاتی که شیعیان باید بدان متصف باشند، سخن گفته است. صفات الشیعه همواره مورد توجه عالمان و فقهای شیعه قرار داشته و در بسیاری از مجموعه‌های روایی به آن استناد شده است.

درباره مؤلف

نوشتار اصلی: شیخ صدوق

محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق، از بزرگ‌ترین علمای قرن چهارم قمری است. سال تولد وی پس از ۳۰۵ق. بوده است و در ۳۸۱ق. درگذشت و در ری مدفون شد. وی بزرگ‌ترین محدّث و فقیه مکتب حدیثی قم بود. او حدود ۳۰۰ اثر مکتوب از خود بر جا گذاشته که بسیاری از آن‌ها مفقود شده است. کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه اثر اوست.

اعتبار کتاب

این کتاب طی چندین قرن، از زمان نگارش تاکنون مورد توجه علما و فقهای شیعه قرار داشته و در بسیاری از مجموعه‌های روایی بر آن استناد شده مانند: الدمعة الساکبة نوشته محمدباقر بن عبدالکریم دهدشتی، بحارالانوار علامه مجلسی، وسائل الشیعه شیخ حر عاملی و مستدرک الوسائل محدث نوری.

علاقه محدث نوری به این کتاب در حدّی بوده که یک نسخه از آن را به خط خود نگاشته که هم‌اکنون در دسترس است.

تعداد احادیث و عناوین

این کتاب شامل ۷۱ حدیث و شامل موضوعاتی است از جمله:

  • صفات شیعیان
  • تسلیم در برابر امر ائمه
  • تقیه
  • صفات متقین
  • صفات مؤمن
  • شیوه معاشرت با مردم
  • قوت در دین
  • دوستی برای خدا
  • دشمنی برای خدا و مکارم اخلاق
ترجمه صفات الشیعه

در نخستین روایت کتاب از امام صادق(ع) ورع، اجتهاد، وفا، امانتداری، زهد، عبادت، پای بندی به خواندن نمازهای واجب و نوافل، شب زنده داری، روزه و دوری از گناهان از ویژگی‌های شیعیان دانسته شده است. روایت ۷۱ که آخرین روایت کتاب است نیز در باره ویژٰگی‌های شیعیان و مؤمنان حقیقی است که برخی از آنها عبارتند از: اقرار به توحید، تنزیه خداوند از تشبیه، اعتراف به صفات الهی و قضاء و قدر و شهادت به رسالت پیامبر(ص) حجت بودن امیرالمؤمنین و فرزندانش ودوستی با دوستان آنان و اقرار به معاد و منازل و مواقف پس از مرگ و قیامت.

نسخه‌های خطی

  1. نسخه‌ای در کتابخانه دکتر نوع‌پرست در تهران
  2. نسخه‌ای در کتابخانه اردوبادی در نجف اشرف
  3. نسخه‌ای در کتابخانه تهرانی در سامرا
  4. نسخه‌ای در کتابخانه میرزا علی بهزادی نوه محدث نوری در تهران که این نسخه به خط محدث نوری به تاریخ ۱۲۷۹ق است.

ترجمه به فارسی

این اثر به همراه اثر دیگری از شیخ صدوق به نام «فضائل الشیعة» برای نخستین بار توسط حسین فشاهی در سال ۱۳۴۲ش به فارسی ترجمه شده و در ایران به زیور طبع درآمد. همچنین این کتاب توسط انتشارات اعلمی تهران در یک جلد به زبان عربی به همراه ترجمه فارسی آن به قلم عزیزالله عطاردی، چاپ شده است. ترجمه‌ای نیز توسط امیر توحیدی در انتشارات زواره تهران به چاپ رسیده است.

پانویس

  1. تهرانی، الذریعه، ج ۱۵، ص ۴۵.
  2. صدوق، صفات الشیعه، ۱۳۶۲ش، فهرست کتاب.
  3. شیخ صدوق، صفات الشیعه، ج۱، ص۲.
  4. شیخ صدوق، صفات الشیعه، ج۱، ص۵۱.
  5. تهرانی، الذریعه، ج ۱۵، ص ۴۵.
  6. صدوق، ترجمه صفات الشیعة، ۱۳۸۰ش، ص ۱.

منابع

  • صدوق، محمد بن علی، صفات الشیعه، تهران، اعلمی، ۱۳۶۲ش.
  • صدوق، محمد بن علی، صفات الشیعه، ترجمه توحیدی، تهران، زواره، ۱۳۸۰ش.
  • تهرانی، آقابزرگ، الذریعه، بیروت، دارالاضواء.